Bir toplumun aynasıdır sanat. Sadece güzeli anlatmakla yetinmez; acıyı, adaletsizliği, sessiz kalanın çığlığını da işler tuvaline, dizelerine, notalarına. Sanatçı, sadece alkış almak için değil; bazen susturulan bir halkın sesi, bazen görünmeyen bir yarayı göstermek için vardır.
Ama ne zaman ki bir sanatçı düşüncesini dile getirmek ister, ne zaman ki olan bitene karşı durur, bir taş daha eksilir özgürlük duvarından. Oysa düşünceyi dile getirmek bir lütuf değil, var oluşun temel hakkıdır. Suskun kalmak, sadece korkunun değil, zamanla alışmanın da sonucudur. Ve alışmak, bir toplumun en sessiz çöküşüdür.
Sanat, tarihi boyunca baskıya direnen bir diriliş biçimi olmuştur. Dante, sürgündeyken yazdı İlahi Komedyası’nı. Nazım, parmaklıklar ardında büyüttü kelimelerini. Ve onların kelimeleri, yüzyıllar sonra bile hâlâ yankılanıyor.
Bugün birileri sadece düşündüğü, düşündüğünü söylediği için gözaltına alınıyorsa; o zaman sorun sanatçıda değil, duyulmak istenmeyen o seste aranmalıdır. Çünkü sanatçı, susarsa sadece sanat ölmez, insanlığın belleği de karanlığa gömülür.
Bir toplumda herkes susabilir. Ama sanat susmamalıdır. Çünkü sanat, vicdanın dile gelen halidir. Ve unutmayalım: Söz uçar ama sanat kalır.
Nimet Ünal Mızraklı
@nisanrain
